CẦU TRỤC
KIỂM ĐỊNH CẦU TRỤC
- Cầu trục là loại máy trục kiểu cầu có bánh xe lăn trên đường ray vận hành bằng động cơ điện đảm bảo nâng hạ di chuyển hàng hóa trong nhà xưởng đạt hiệu quả cao tiết kiệm chi phí.
- Cầu trục được sử dụng phổ biến trong các ngành kinh tế và quốc phòng để nâng chuyển vật nặng từ 1 tấn đến 500 tấn trong các phân xưởng, nhà kho cũng có thể dùng để xếp dỡ hàng. Chính khả năng làm việc của cầu trục với các thiết bị có trọng lượng, lưu lượng lớn nên đã trở thành nhân tố chính để nâng cao năng suất lao động.
- Khi nghiên cứu thiết kế, chế tạo cầu trục, trong thực tế thường sử dụng phương pháp thông thường đó là thiết kế cầu trục khi đang làm việc ổn định với gia tốc bằng không. Xét thấy rằng gia tốc trong chuyển động của cầu trục cũng là một nhân tố ảnh hưởng đến sự làm việc ổn định cũng như độ bền, độ cứng của cầu trục..
- Cầu trục là gì?
- Cầu trục là một trong những thiết thiết bị dùng để nâng hạ bê tông, sắt, thép,…
- Cầu trục có hai chuyển động chính là chuyển động ngang và chuyển động dọc trên cao.
- Cầu trục là loại máy có kiểu cẩu có kết cấu giống chiếc cầu có bánh xe lăn trên đường ray chuyên dùng rất thuận tiện nên được sử dụng nhiều trong các ngành kinh tế và quốc phòng để nâng chuyển vật nặng trong phân xưởng, nhà kho và cũng dùng để xếp đỡ hàng.
- Để thỏa mãn cho câu hỏi: Cầu trục là gì? thì còn dựa vào công dụng của nó. Với khả năng làm việc của mình nên nó đã trở thành nhân tố chính để nâng cao năng suất lao động, tính năng điều khiển thông minh, an toàn và tiết kiệm thời gian sức lực.
2. Cấu tạo của cầu trục
Cầu trục là loại máy trục có kết cấu thép dạng cầu, với bộ máy di chuyển bằng bánh sắt lăn trên đường ray đặt trên tường hoặc trần nhà của nhà xưởng nên còn được gọi là cầu lăn.
Dầm biên:
- Được thiết kế kiểu hình hộp chũ nhật có chiều dày từ 6 đến 10mm. Hai đầu dầm được lắp cụm động lực di chuyển và giảm chấn cao su để giảm va chạm khi cầu trục di chuyển chạm vào mốc dừng cuối của đường chạy, để tránh gây nguy hiểm.
- Có nhiều kích thước bánh xe tùy vào sức nâng và khẩu độ của cầu trục: D200, D250, D300, D350.
- Dầm biên được liên kết với dầm chính bằng bulong, mặt bích hoặc mối hàn góc. Phần nâng hạ (xe con mang hàng hoặc palang)
- Palang thường dùng cho dầm đơn
- Xe con thường dùng cho dầm đôi
Điều khiển
- Có thể điều khiển trên mặt đất bằng tay, điều khiển từ xa hoặc cabin.
- Cơ cấu di chuyển
- Cầu trục di chuyển bằng 4 cụm bánh xe: 2 chủ động và 2 bị động.
- Mỗi dầm biên có 1 bánh xe chủ động và 1 bị động.
3. Nguyên lý hoạt động của cầu trục.
Hệ dầm biên cầu trục
- Hai đầu dầm chính được liên kết với dầm biên, trên dầm biên chứa các bánh xe ( 4 bánh) và động cơ ( 2 Motor) khi bấm nút điều khiển( điều khiển từ xa hoặc điều khiển đi theo palang), nhận được tín hiệu điều khiển dầm biên sẽ di chuyển cầu trục dọc theo nhà xưởng.
Palang nâng hạ
- Palang nâng hạ được treo dưới dầm chính đối với cầu trục dầm đơn. Gác trên thành dầm đối với cầu trục dầm đôi. Tùy theo yêu cầu sử dụng mà người ta sử dụng tải trọng nâng và cấp tốc độ khác nhau. Palang có hai cấp tốc độ chính: 1 cấp ( cao), 2 cấp ( thấp và cao), giá của chúng cũng vì thế mà thay đổi, thường thì palang hai cấp tốc độ có giá thành cao hơn một cấp tốc đô.
Điện cầu trục
- Hệ thống điện của cầu trục chủ yếu sử dụng nguồn điện 3 pha, 380V, 50Hz. Đây là nơi cung cấp năng lượng cho toàn bộ cầu trục. Ngoài ra, dòng điện để điều khiển cầu trục cũng khá quan trọng, bởi vì, nhờ có nó mà chúng ta có thể điều khiển linh hoạt cầu trục theo mong muốn của mình một cách dễ dàng.
Phụ kiện cầu trục
Để hạn chế những sự cố xảy ra, trên cầu trục người ta thường gắn các thiết bị an toàn như:
- Cao su giảm chấn: lắp đặt ở hai đầu dầm biên giúp cầu trục giảm tối đa lực tác động khi va chạm với bát chặn dọc( đặt ở cuối đường chạy)
- Lan can an toàn: Được lắp ở một hoặc hai bên cầu trục, giúp người sử dụng có thể vệ sinh cầu trục cũng như tiến hành sửa chữa, bảo hành cầu trục một cách dễ dàng, đặc điểm của loại lan can an toàn này là chỉ trang bị cho cầu trục dầm đôi.
- Hệ thống đèn báo, còi báo: Khi lắp đặt cầu trục nhất định phải lắp đặt chi tiết này, nhìn có vẻ đơn giản nhưng nhờ có những chiếc còi báo, đèn báo mà chúng ta có thể tránh được tối đa những va chạm, đụng độ của các cầu trục với nhau. Đặc biệt là trên môt đường ray có lắp đặt nhiều bộ cầu trục.
4. Kiểm định cầu trục
- Kiểm định cầu trục hay kiểm định kỹ thuật an toàn cầu trục là quá trình đánh giá sự phù hợp tình trạng kỹ thuật của thiết bị với các tiêu chuẩn, quy chuẩn hiện hành nhằm đảm bảo an toàn khi sử dụng thiết bị.
- Kiểm định cầu trục là hoạt động bắt buộc theo quy định của cơ quan quản lý Nhà nước khi sử dụng thiết bị này
5. Các hình thức kiểm định an toàn cầu trục:
- Kiểm định cầu trục lần đầu: sau khi lắp đặt cầu trục, trước khi đưa vào sử dụng
- Kiểm định định kỳ: khi hết thời hạn kiểm định ghi trên phiếu kết quả kiểm định cầu trục
- Chế độ kiểm định bất thường: sau khi cầu trục được cải tạo, sửa chữa lớn hoặc khi có sự cố và đã được khắc phục xong. Khi thay đổi vị trí lắp đặt hoặc ngưng sử dụng trên 12 tháng.
6. Tại sao phải kiểm định cầu trục
Kiểm định an toàn cầu trục nhằm có các lợi ích sau:
• Đảm bảo an toàn cho người vận hành
• Đảm bảo an toàn cho hàng hóa, tránh thiệt hại cơ sở vật chất
• Tuân thủ các quy định hiện hành khi sử dụng các thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động
7. Các tiêu chuẩn kiểm định cầu trục
Tiêu chuẩn, quy chuẩn được sử dụng trong quá trình kiểm định cầu trục phải được cơ quan chức năng nước sở tại cho phép.
- QCVN 07: 2012/BLĐTBXH, Quy chuẩn Quốc gia về an toàn lao động đối với thiết bị nâng.
- TCVN 4244:2005, Thiết bị nâng thiết kế, chế tạo và kiểm tra kỹ thuật
- TCVN5206:1990, Máy nâng hạ – Yêu cầu an toàn đối với đối trọng và ổn trọng
- TCVN 5207:1990, Máy nâng hạ – Yêu cầu an toàn chung
- TCVN5209:1990, Máy nâng hạ – Yêu cầu an toàn đối với thiết bị điện
- TCVN 5179:90, Máy nâng hạ – Yêu cầu thử thuỷ lực về an toàn
- TCVN9358 : 2012 Lắp đặt hệ thống nối đất thiết bị cho các công trình công nghiệp – Yêu cầu chung
Có thể đánh giá chất lượng theo tiêu chuẩn của nước ngoài nhưng không được thấp hơn mức quy định trong nước.
8. Quy trình kiểm định cầu trục
Quy trình kiểm định an toàn cầu trục được thực hiện qua các bước cơ bản sau:
- Kiểm tra hồ sơ kỹ thuật cầu trục
- Kiểm tra hồ sơ lắp đặt
- Xem xét bản vẽ, lý lịch cầu trục
- Nhật ký vận hành, bảo trì, sửa chữa
- Hồ sơ kiểm định lần trước
- Kiểm tra kỹ thuật
- Kiểm tra vị trí lắp đặt. Các biện pháp an toàn
- Xem xét tính đồng bộ của cầu trục, đối chiếu hồ sơ kỹ thuật
- Khám xét các cơ cấu, bộ phận (kết cấu kim loại và liên kết, các chi tiết của cơ cấu nâng hạ, cơ cấu di chuyển, đường ray, …)
- Đánh giá tình trạng kỹ thuật của các thiết bị an toàn (phanh, hạn chế hành trình, chống quá tải, tín hiệu cảnh báo di chuyển, …)
- Kiểm tra điện trở nối đất, điện trở cách điện
- Kiểm tra khuyết tật trên kim loại cơ bản và mối hàn bằng phương pháp không phá hủy (NDT)
- Thử nghiệm cầu trục
Khi các bước kiểm tra trên có kết quả đạt yêu cầu.
- Thử không tải để kiểm tra hoạt động của tất cả các cơ cấu và trang bị điện, các thiết bị an toàn, phanh, hãm. Các thiết bị điều khiển, chiếu sáng, tín hiệu cảnh báo, …
- Tiến hành thử tải tĩnh ở tải trọng bằng 125%SWL
- Thử tải động ở mức 110%SWL
Kết quả kiểm định cầu trục
- Lập biên bản kiểm định cầu trục có chữ ký của các bên liên quan. Ghi tóm tắt kết quả kiểm định vào lý lịch cầu trục, dán tem kiểm định (khi đạt yêu cầu)
- Cấp giấy chứng nhận kết quả kiểm định cầu trục
9. Thời hạn kiểm định cầu trục
Thời hạn kiểm định định kỳ là 03 năm. Đối với cầu trục có thời gian sử dụng trên 12 năm thì thời hạn kiểm định định kỳ là 01 năm.Hạn kiểm định định kỳ cầu trục có thể bị rút ngắn hơn do các quy định khác của nhà chế tạo hoặc yêu cầu đơn vị sử dụng
