Kiểm định hệ thống chống sét : Kiến thức phổ thông về sét
Dông là hiện tượng thời tiết kèm theo sấm, chớp xảy ra. Cơn giông được hình thành khi có khối không khí nóng ẩm chuyển động thăng. Cơn giông có thể kéo dài từ 30 phút đến 12 tiếng và có thể trải rộng từ vài chục đến hàng trăm km.
Sét gây tác hại cho con người khi nó đánh xuống đất. Trong loại sét đánh xuống đất người ta phân chúng ra làm hai loại: sét âm và sét dương; sét âm (90%) chủ yếu xuất hiện từ phần dưới đám mây đánh xuống đất. Sét dương thường xuất hiện từ trên đỉnh đám mây đánh xuống. Loại sét dương này xuất hiện bất ngờ và đôi khi rất nguy hiểm vì trời vẫn quang và phần dưới chưa mưa.
Quá trình trung hoà và tái tạo điện tích xảy ra liên tục trong cơn giông.
Sấm là tiếng động do kênh sét đốt nóng không khí. Khi không khí nở ra rất nhanh, nó gây ra tiếng động. Ta có thể nghe thấy sấm trong vòng bán kính 20 -25km.
Cơn giông có thể ví như một nhà máy phát điện nhỏ công suất vài trăm megavat. Điện thế có thể đạt hàng 1 tỷ vôn và và dòng điện 10- 200kAmper. Một tia sét thông thường có thể thắp sáng bóng đèn 100 w trong ba tháng.
Theo thống kê ước tính trên trái đất của chúng ta cứ mỗi giây có chừng 100 cú phóng điện xảy ra giữa các đám mây tích điện và với mặt đất. Công suất của nó có thể đạt tới hàng tỷ kw, làm nóng không khí đến 28000 độ C(hơn ba lần nhiệt độ bề mặt mặt trời).
Ngoài tác dụng tạo ra phân nitrogen có lợi cho cây trồng, sét là hiểm hoạ gây thiệt hại về người và tài sản. Hàng năm trên thế giới theo thống kê có khoảng 5000 người bị sét đánh.
Vào một thời điểm bất kỳ trên trái đất có khoảng 2000 cơn giông đang hoạt động. Một cơn giông bình thường kéo dài 4 tiếng có thể có 10 000 cú phóng điện trong đó có 1000-2000 phóng xuống đất.
Ở Việt nam có thể có tới 2 triệu cú sét đánh xuống đất trong vòng 1 năm. Tại một số khu vực như Cổ Dũng (Hải dương), Sơn Lộc (Hà tĩnh), Đồng bằng sông Cửu Long, sét gây tâm lý hoang mang trong nhân dân.
Nghiên cứu giông sét là làm gì?
Việc nghiên cứu giông sét là tiến hành quan sát, nghiên cứu hoạt động giông trong không gian và thời gian, xác định mật độ sét (số tia sét/km2.năm), tiến hành đo các thông số sét khác như cường độ dòng điện sét, độ dốc dòng sét… Thực hiện phòng chống sét là dựa trên các số liệu điều tra cơ bản về giông sét lựa chọn một cách sáng tạo các công nghệ chống sét thích hợp cho từng đối tượng cần bảo vệ.
Mật độ sét là đại lượng đặc trưng quan trọng cho cường độ hoạt động giông sét của từng khu vực và việc xác định nó đòi hỏi nhiều công đoạn phức tạp. Giá trị này khác nhau theo khu vực, phụ thuộc vào đặc điểm địa hình khí hậu và các hoạt động thời tiết khác.
Từ thập kỷ 60 trở lại đây, tại các nước phát triển ở Châu Âu và Châu Mỹ, do nhu cầu ứng dụng thực tế, việc nghiên cứu giông sét được phát triển mạnh mẽ. Người ta đã tiến hành thu thập số liệu về giông sét trong nhiều năm nhằm phân vùng hoạt động giông, nghiên cứu các quy luật phát triển của chúng phục vụ công tác dự báo giông. Hàng loạt các công trình xác định mật độ sét, cũng như các thông số của sét và từ đó đề xuất các biện pháp dự phòng chống sét, cụ thể như cho các đường dây tải điện, các công trình công nghiệp quan trọng, các sân bay, kho xăng, bến cảng, nhà máy điện hạt nhân, bãi phóng tên lửa và tàu vũ trụ…